Hooggevoelig of overgevoelig?

Hooggevoelig zijn is een eigenschap, daar wordt je mee geboren en draag je je hele leven bij je. Over-gevoelig zijn wordt je. Dat kan zijn door een bepaald trauma dat je hebt meegemaakt, ziek en zeer of stressvolle situaties. Er is wel degelijk een verschil tussen beide. Hieronder leg ik het verschil uit.

Hooggevoelige mensen worden vaak als overgevoelig gezien. Mensen die niet hooggevoelig zijn begrijpen niet altijd waarom ze emotioneler reageren op bepaalde situaties, vaker overprikkeld raken of meer ruimte en tijd nodig hebben om prikkels te verwerken. Dit wordt ten onrechte gezien als overgevoeligheid.

Hooggevoeligheid is dus een eigenschap. Een kenmerk dat past bij een persoon, net zoals de kleur van je ogen. Hooggevoeligheid geeft aan dat het zenuwstelsel gevoeliger is voor prikkels en dat het meer verwerkingstijd nodig heeft. Hier wordt je dus mee geboren. Aan deze eigenschap zitten ook veel voordelen. Je kan makkelijk in oplossingen denken, je hebt oog voor detail, je kan door-associeren op een onderwerp waardoor je sneller een uitkomst ziet, je bent creatief in de breedste zin van het woord en je bent empatisch omdat je anderen zo goed aan kan voelen. Uiteraard kan dit, als het doorslaat naar een ongezonde empathie ook een nadeel zijn. Bij hooggevoeligheid kan het zenuwstelsel sneller reageren op situaties, stress of emoties, maar kan het bij een goede balans tussen actie en ontspanning, ook weer goed ontspannen. Per persoon verschilt het wat ze nodig hebben om deze balans te krijgen. 

Overgevoeligheid heeft niks te maken met een eigenschap. Het is een overdreven lichamelijke of geestelijke reactie op een situatie. Als je veel spanning en/ stress ervaart is je zenuwstelsel overactief. Het is altijd alert en staat paraat in een vecht of vluchtreactie. Mocht er een situatie zijn waar jij emotioneel op reageert, bijvoorbeeld door een trigger van een trauma of al een overspannen staat van zijn, dan kan je zenuwstelsel alleen maar reageren met vechten of vluchten of bevriezen. Doordat het zenuwstelsel al overspannen is, is alle extra spanning teveel en kan je zelfs ook na een "normale" stressreactie niet goed meer ontspannen. Je blijft in een overspannen staat met je zenuwstelsel.

Uitwerking

De uitwerking kan wel bij beide gevoeligheden hetzelfde zijn. Sneller huilen, sneller reageren op stress, overgevoeliger zijn voor geluid of licht, oncomfortabel voelen in het bijzijn van (veel) mensen, sneller overprikkeld zijn. Het verschil is alleen dat bij overgevoeligheid het zenuwstelsel niet snel teruggaat naar een ontspannen staat en bij hooggevoeligheid je door middel van rust, wandelen, meditatie of waar je ook ontspannen van wordt, het zenuwstelsel makkelijker weer in ontspanning kan krijgen. 

Tips bij beide vormen van gevoeligheid:

• Blijf altijd voelen wat je nodig hebt, en probeer hier ook op te reageren waar mogelijk.
• Geef je grenzen goed en op tijd aan zodat je niet doorslaat in nog meer spanning.
• Zoek uit waar jij ontspannen van wordt en plan dit vaker in op een dag.
• Blijf altijd lief voor jezelf. Ook als je overprikkeld bent geraakt of even niet lekker in je vel zit. Boos worden op jezelf geeft alleen maar meer stress dat je zenuwstelsel juist niet kan gebruiken.

Liefs Marijke